Paris - Ide guide ditore 6

Nje tjeter intenerar per nje guide turistike nje ditoreshe, mendoj, aksesibel dhe interesante per te gjithe…

Filloni viziten ne Hôtel de Ville (Bashkine e Parisit). Vazhdoni ne rrugen Rivoli dhe duke patur Bashkine ne kurriz, merrni djathtas rruges Rivoli. Lagjia qe shtrihet perpara jush eshte lagjia e Marais (Mare) nje nder lagjet me ne mode ne shekullin e XVII . Ne fund te rruges Rivoli, ne krahun e djathte ndodhet kisha Saint Paul (Shen Pol) e ndertuar ne shekullin e XVII nga dy arkitekte jezuite.

Duke vazhduar me tutje ne te majte do te kaloni perpara Hôtel de Sully (Hotel de Suli), ndertuar ne 1630 sot eshte Qendra Kombetare e Monumenteve dhe gjithashtu nje Biblioteke. Dy hapa me tutje gjindet Place des Vosges, nje nder sheshet me te vjetra te Parisit, i njohur me pare me emrin Place Royale (Sheshi Mbreteror). Per ata qe deshirojne mund te vizitojne shtepine e Viktor Hygose , shtepi ku ka jetuar per 16 vjet (ndertesa me numrin 6).

Rikthehuni ne aksin e rruges Saint-Antoine dhe priteni ne mes duke vazhduar ne rrugen Beautrillis. Zbrisni ne kete drejtim deri ne Sene dhe kaloni mbi Pont de Sully (Uren Suli), kjo ure prek mbi ishullin Saint-Louis, njeri nga dy ishujt natyror te Senes dhe natyrisht me i vogli. Askush nuk ju pengon ta vizitoni rreth e perqark, eshte interesant, dhe nuk ju merr me shume se 30 minuta. Rrikthehuni ne uren (Sulli) dhe vazhdoni drejt. Disa metra me tutje do te bini ne fillimin e Bulevardit Saint-German (ne te djathte) dhe Institutin e Botes Arabe (ne te majte); Nese eshte kohe dreke dhe ju ka marre urija nje restorant teper interesant tamam ne fillimin e bulevardit , “Ciao Bella” ku mund te porositni edhe ne shqip, ju ofron nje guzhine shume te mire italiane.

Dilni ne bregun e Senes dhe merrni rrugen Saint-Bernard. Vazdoni drejt, derisa te mberrini ne hyrjen e parkut “Jardin des Plantes”. I hapur per here te pare per publikun ne 1640 nga Luigji i XIII. Vizitoni me rradhe : kopshtin ekologjik; kopshtin e trendafilave; seren meksikane; kopshtin dimeror; kopshtin alpin; etj, etj... ne nje siperfaqe prej 26ha. Ky park eshte i klasifikuar “monument historik”.

Me viziten e parkut perfitoni me qetesine shplodhese dhe ngjyrat e luleve per te mbyllur viziten.

Sheshi Vendôme – (Place Vendôme)

Ky shesh ndodhet, ndermjet sheshit te Operas Garnier dhe rruges Rivoli. Do te ishte Luigji i XIV origjina e ketij projekti, i cili deshironte diçka « te medherishme » dhe « te mrekullueshme ». Ne 1685 mbreti blen hotelin e dukes Vendôme, hotel me te njejtin emer, nga ku vjen edhe origjina e emrit te sheshit.

Shume shpejt pasaniket me te medhenj te botes do te perqendroheshin ne kete shesh, shesh simbolesh te medhaja : revolucion, grusht shteti, rikthim monarkie, etj, etj !

Ne 1810 ne qender te ketij sheshi, me vullnetin e Napoleon Bonapartit, do ndertohej nje kollone ne homazh te ushtrise fitimtare. Per kete kollona ndertohet me 1200 topa lufte, trofe betejash kryesisht ruse dhe austriake.

Kollona ngrihet 44 metra dhe rrezohet ne periudhen e Komunes se Parisit, ne 16 maj 1871. Piktori anarkist Gustave Courbet, i cili do te merrte pjese aktivisht ne rreximin provokativ te kollones pergjate levizjes revolucionare, do te denohej disa vite me vone ta restauronte dhe ta rindertonte me parate e tija…

Sindroma e Stendalit

Sindroma e Stendalit (apo e quajtur ndryshe sindroma e Firences) eshte nje semundje psikomatike qe provokon ritmin kardiak, marrje mendsh e marrje fryme tek disa individe te ekspozuar perpara nje mbingarkese veprash arti. Ky turbullim i rralle, prek me teper personat shume te ndjeshem. Kjo sindrome ben pjese ne nje grup me sindromat e udhetarit.

Sindroma e Stendalit eshte pranuar si sindrome ne 1979, pas nje observimi dhe pershkrimi te disa qindra rasteve te turisteve qe vinin te vizitonin Firencen (djepi i Rilindjes). Studimet dhe vezhgimet e metejeshme, vertetuan qe :

-Turistet e ardhur nga Amerika e Veriut dhe Azia, nuk preken nga kjo sindrome; normale nuk eshte kultura e tyre!
-Turistet italiane jane gjithashtu te imunizuar; normale derisa jane te ritur ne kete atmosfere
-Kjo sindrome manifestohet tek personat qe ekspozohen ne nje mbingarkese veprash arti.Duke u ndodhur balle perballe konceptimit artistik dhe madheshtise fizike dhe morale te vepreva artistike. Perseri ne kete kah, ndermjet me te prekurve jane ate qe jetojne vetem dhe qe kane nje edukim te theksuar klasik, apo fetar.

Kjo sindrome eshte pershkruar per here te pare nga Stendal, ne 1817, ne nje nga ditaret e udhetimeve te tija, gjenden nje pershkrim i asaj qe ai vete kishte ndjere nderkohe qe dilte nga nje bazilike (Santa Croce) ne Firence.

Sindroma e Udhetarit

Sindroma e Udhetarit, eshte turbullimi psiqik kalimtar qe ndeshin disa persona, ne veçanti njerezit teper te ndjeshem, pergjate nje udhetimi. Individe te ndryshem, te perballuar ne kushte te caktuara, aspekte te caktuara te realitetit te vendit qe vizitojne, p.sh. nje sasi e madhe veprash arti (Sindroma e Stendalit), apo nje mumri te madh simbolesh fetare apo ritualesh (Sindrome e Jeruzalemit), etj, reagojne ne menyre te ndryshme, e shpesh here duke habitur edhe parteneret (apo miqte) qe i shoqerojne.

Sindroma e Udhetarit , karakterizohet nga disa shenja psiqike te tilla si: gjendje delirante e theksuar, haluçinacione, ndjenje persekutimi (beson se eshte viktime e paragjykimeve, e keq-dashjes qe te tjeret kane kundrejt tij ), humbje te sensit te realitetit, nje lloji depersonalizimi, por qe gjithashtu edhe shqetesime fizike si marrje mendsh, nje takikardi, djerse, etj.

Ne fakt, lista klinike e vene re , eshte shume e ndryshme por qe ka karakteristiken te paraqitet pergjete nje udhetimi, ku udhetari shkon drejt gjerave te panjohura prej tij Ajo qe ben diferencen midis sindromave te tjera dhe asaj per te cilen po flasim, Sindroma e Udhetarit, eshte se : Simptoma nuk egzistonte perpara udhetimit dhe zhduket menjehere pas tij

Festa e 14 Korrikut ne France

Eshte marrja e Bastille (Bastijes)ne 14 korrik 1789 origjina e Festes Kombetare te festuar me aq pompozitet per ç’do vit. Ate mengjes te 1789-tes parizianet, rrembejne armet tek « Invalidet » per te shkuar ne Bastille ( keshtjelle mbreterore.) Eshte levizja qe mbetet e paharuar ne memorjen e revolucioneve franceze… ndersa keshtjella u shkaterua plotesisht ne muajt qe ndoqen !

Per ata qe ndodhen ne Paris ne kete date, festimi, fillon ne mengjes me paraden ushtarake ne bulevardin " Les Champs Élysée" . Ne darke afer kulles Eifel (ne Trocadéro) fillon spektakli i fishekzjarreve (cope e paraqitur ne videon me siper)

Katedralja e Saint-Denis

Manastiri i vjeter i Saint-Denis, eshte nje nder me manastiret me te ndritur pergjate historise politike, artistike dhe shpirterore franceze. Kisha ngrihet mbi vendodhjen e nje varreze te vjeter gallo-romane, ku ndodhet edhe trupi i saint Denis (shen Denisit) i vrare ne vitet 250. Bazilika ruan brenda mureve te saja, nje manifest te artit gotik, e ndriçuar ne menyre perfekte. E pasuruar nga Charlemagne ne 775 me nje kript, e ripasuruar ne arkitekture ne 1144, dhe e rikonstrukturuar nga Saint Luis ne 1214, qe do ti jepte ketij manastiri formen ideale te nje kryqi, ne te tilla permasa qe do te ishte i destinuar per te pritur varret mbreterore.

Bazilika shpeton nga shkaterimi ne 1793, kur revolucionaret filluan te shkaterronin simbolet e monarkise. Ne 1806 do te ishte Napoleon Bonaparti qe urdheron restaurimin e nderteses dhe akoma me pas Luigji i XVIII do ti rikthente rolin e pritjes se varreve mbreterore. Ne 1966, bazilika shnderrohet ne katedrale!

Ne kete katedrale ndodhen Varret e dyzet e dy (42) mbreterve, tridhjete e dy (32) mbretereshash, me me teper se 70 varre monumentale, ndermjet te cileve ndodhen edhe François Ier, Catherine de Médicis , apo akoma Louigji XVI.

Vizitat:

Hyrja ne katedrale, ne pjesen e pergjitheshme eshte falas; ketu mund te admirohet katedralja ne teresine e saj, organoja, apo veshjet e Luigjit te XVIII (veshjet, kuroren, armet, skeptrin) dhe nje pamje nga larg te varreve monumentale. Per nje vizite te detajuar dhe apo nje vizite te komentuar hyrja eshte me pagese 6.5€. Per vizitat e komentuara dhe per audio-guidat vizitat propozohen ne frengjisht, anglisht, gjermanisht, spanjisht dhe italisht dhe zgjat nje ore e gjysem afersisht!

Vizite ne Brigjet e Senes

Miresevini ne bordin e deshires per te njohur Parisin. Po radhis ketu poshte, ne nje renditjeje te njepasnjeshme pjesen me kryesore te monumenteve me te rendesishme te muzeut me te madh ne bote te « ne qiell te hapur » : shetitjen me anije te Senes. (sipas sensit te vizites qe kryejne anijet e turizmit)

1. MOUSEE DU LOUVRE – (Muzeu i LUVRIT)
Ne te djathte, monumenti me i madh i Parisit. I filluar ne regjimin e mbretit Filipe Auguste ne 1204, mbaroj se ndertuari ne 1858 ne perudhen e Napoleonit te III, gje qe shpjegon edhe diferencen e e stilit te kontruksionit. Rezidence e vjeter mbreterore do te kthehej ne muze, ne 1793 per te qene sot nje nga muzete me te bukur dhe me te medhenjte ne bote, me nje pasuri te madhe pasurishe boterore me 17 km galeri te vizitueshme.

2 - LE PONT ROYAL – (URA MBRETERORE)
Paris numeron 34 ura. Ura « Pont Royal » eshte njera nga me te vjetrat ; Historija tregon qe kjo ure i eshte dhuruar parizianeve nga mbreti Lui XIV.

3 - MUSÉE D’ORSAY – (MUZEU I ORSEIT)
Ne te majte , stacioni i vjeter i trenit Orsay, i ndertuar nga Laloux ne 1900 Per « ekspozimin universal (per nje ekspozim te tille eshte ndertuar edhe kulla Eifel) , I kthyer me vone edhe muzeu I madh I shekullit te XIXte , ku mund te admirojme veprat me te rendesishme te impresionizmit si Renoir, Monet, Picasso dhe shume e shume te tjereve .

4 - LES TUILERIES
Duke vazhduar ne te djathte , Kopshti i TUILERIES (Tyilerive-shqiptim) i dezinjuar nga Le Nôtre. Ne mesjete ishte teren ku parizianet fabrikonin tjegullat, nga ku edhe vjen edhe emri TUILERIES qe do te thote ne shqip tjegulleri

5 - PONT DE LA CONCORDE – (URA E KONKORDES)
Perballe nesh ura e « Concorde »; kjo ure eshte simbolike pasi pjeserisht eshte ndertuar me guret e Bastille (Bastije - ne shqip- keshtjelle e shnedrruar ne burg ne ate periudhe) e prishur pergjate revolucionit. Direkt ne te majte : PalaisBourbon (pallati Burbon- ne origjine i ndertuar nga Luis XIV per vajzen e tij Dukesha e BOURBON , 1722filloji - 1728 mbarijo se konstrukuari) ku ndodhet sote Asamnbleja Kombetare.

Ne te majte te sheshit te Konkordes (e shkruajtur sikunder lexohet) , ish sheshi i vjeter i Luigjit te XV shihen ndertesat e ministrise se « Marines » dhe i famshmi hotel « Crillon ». Tete monumentet retheqark simbolizojne qyetetet me te medha te Frances dhe ne qender ndodhet Obelisku i Luksorit. I lashte prej 33 shekujsh, Obelisku u soll nga Egjipti ne 1836.

Pergjate revolucioneve, gojitina preu me shume se 1300 koka e nder te tjera edhe ato te Luigjit te XVI, Mari –Antuanetes, Dantonit, Robespierit …

6 – Ura e INVALIDEVE
Ura e Invalideve u ndertua ne 1856 ne memorje te fitoreve tokesore dhe detare te Napoleonit te I –re. Kjo ure lidh ne te majte « Pallatin e Madh » (Grand Palais) dhe « Pallatin e vogel » (Petit Palais) te ndertuara per “Exposition Universelle” te 1900.

7 - PONT ALEXANDRE III – (URA E ALEKSANDRIT TE III)
Kjo ure konsiderohet edhe si ura me elegante e Parisit. Ura e Alexandre III kujton edhe aleancen franko-te shekullit te kaluar. Guri i pare eshte vendusur nga cari Nikolla i dyte , ne prezence te presidentit Felix Faure dhe e perfunduar ne 1900. Ndertuar nga nje hak i vetem prej 110 metrash gjetaesije. Ne qender te ures, eshte nje prezantim i ushtrise se Saint-Petersbourg dhe ku dy nimfat simbolizojne lumin Néva.
Ne krahun e kundert te ures , gjithmone qender, eshte skulpture qe paraqet ushtrine e frances , qe jep ne te njejtin aks dhe pamjen e Muzeut te Luftes i njohur me emrin « Invalides » ku prehen dhe eshtrat e Napoléonit te pare (Bonaparte).Gjithmone ne te djathte edhe Ministria e Puneve te Jashteme

8 - PALAIS DE CHAILLOT – (PALLATI CHAILLOT)
Ne kodren perballe ndodhet edhe pallati CHAILLOT , qe strehon edhe dy musenj te medha ; ate te « Njeriut » dhe ate te « Marines»

9 - L’EGLISE AMÉRICAINE – (KISHA AMERIKANE)
Ne te majte , ndodhet edhe Kisha Amerikane e Parisit e ndertuar ne 1931 ; dhe ngjitur me te edhe kolegji amerikan.

10 - PONT DE L’ALMA
Ura ALMA rikujton luften e Krimese ne 1856. Ne nenkalimin poshte ures ndodhet edhe tuneli ku humbi jeten Ledi Diane, pes nje aksidenti tragjik. Ne te njejtin krah , mund te shikojme edhe flaken ne permasat origjinale te « Monumentit te Lirise » dhuruar nga populli amerikan ne shenje te mardhenieve te mire amerikano-franceze.

11 – KULLA EIFFEL

E ndertuar ndermjet 1887 -1889 nga inxhinjeri Gustave Eiffel per “Exposition Universelle” te 1889. Nje kryeveper teknike, kulla eshte 320,75 metra e larte (me gjithe antenat radiotelevizive) dhe peshon 6400 tone.

Kulla eshte e perbere nga 15.000 pjese metalike te bashkuara nga 2.500.000 ribatina. Restaurimi I Kulles kryhet ne çdo 7 vjete dhe nevojiten 45 tone boje. E ndare ne tre kate Kulla Eiffel perveç dyqaneve, bufese, hapsires se ekspozimit dhe restorantit ofron edhe nje pamje te mrkullueshme te Parisit. Kulla eshte e hapur per publikun ç’do dite deri ne oren 23h00

12 - Ura BIR-HAKEIM
Nje tjeter realizim i Gustave Eiffel : Ura Bir- Hakeim (ura me e afert me Kullen Eiffel). Kjo ure ka dy nivele: nje per makinat dhe kembesoret dhe tjetra per metrone. Ne fund te “ishullit te mjellmave”gjindet edhe Statuja e Lirise, ofruar nga komuniteti amerikan i Parisit.

Velib - Guide turistike - 3

Biletat Velib per nje dite (qe kushton 1€) dhe 7 dite (qe kushton 5€) ju jep te drejten ne nje numer te palimituar trajektoresh pergjate te gjithe diteve te abonimit, jo me te gjata se 30minuta. Per te qene me e qarte po jap nje shembull konkret duke ju propozuar edhe nje guide ditore ne te njejten kohe

Imagjinojme se fillojme diten ne « Montparnase » . Pasi kemi ngrene mengjesin marrim nje Velib deri ne Saint-Michel. Trajektorja zgjat 20min (10 per ata qe e njohin rrugen) ! Kur mberrijme ne sheshin Saint-Michel, leme biçikleten ne vendet qe duhet keshtu mund te vazhdojme te lire viziten per ato qe duam te vizitojme. Rimarim nje tjeter Velib dhe vazhdojme pergjate Senes, drejtimi Kulla Eifel ! Rruges mund te shikojme Akdemine Franceze, Muzeun e Luvrit , Le Pont des Arts (uren e Artit , nje nder me romantiket mbi Sene), Muzeun e Orsay-t (Musée d’Orsay), Pallatin e Asamblese (Assemblée nationale Française), Pallatin e Ivalideve me kupolen e saj te arte (ku ndodhet edhe varri i Napoleonit), Uren e Aleksandrit (fundi i filmit vizatimor Anastazia eshte mbi kete ure), dhe se fundi … Kulla Eifel !

Nje vizite ? Perse jo por se pari lini biçikleten ne vendet e parashikuara per kete pune … dhe perseri te lire per t’iu qepur kulles me ashensor ...apo nepermjet shkalleve ! Kjo trajektore nuk shkon me shume se 30 minuta. Tek e fundit nese ndaloni rruges, nese nderroni biçiklete ... nuk besoj se eshte shqetesuese , perkundrazi do ta quaja teper praktike !

Pas kesaj vizite ju siguroj se ... mund te rimerni nje Velib kete rradhe ne drejtim te Harkut te Triumfit ! Duke kaluar nepermjet Pont d’Alma (ures Alma) ku mund te admironi flaken e Monumentit te Lirise dhe ne te njejten kohe uren ku Ledi Di’ humbi jeten ( !!!) ngjituni ne avenune Marceau dhe admironi dyqanet dhe hotelet e luksit ne te majte dhe ne te djathte te kesaj avenue ; mos harroni qe ne kete rruge ndodhet edhe Ambasada Shqiptere ne France (Fjala qe eshte ambassade shqiptare nuk do te thote se do te mund tju ndihmonte nese do te kishit nevoje, thjesht eshte aty, si nje gurr varri per tju treguar se : kemi edhe ne nje trup diplomatik ! Fantazem si edhe shteti shqiptar por … qe egziston pavaresisht nga ndergjegjia jone !) ku e lame ? Ah po ! Mos harroni te lini biçikleten dhe te vizitoni Harkun e triumfit dhe dyqanet lluksoze qe e rrrethojne. (trajekorja eshte 20 minuta)

Vazhdoni trajektoren me nje tjeter Velib pergjate Les Champs Elysée ne drejtim te Luvrit. Admironi pergjate trajektores « Le Grand Palais » et le « Petit Palais » , sikunder edhe Place de la Concorde (sheshin e harmonise), kopshtin e Tuileries dhe perballe jush Muzeun e Luvrit. Kaperceni ndarjet dhe mos hezitoni ti bini kryq e terthor pallatit te Luvrit qe ofron nje pamje te mrekullueshme, nga jashte natyrisht (kohe mbi biçiklete 25 minuta) ! Nderroni biçiklete per here te fundit dhe … kaperceni « Le pont des Arts », merrni majtas Akademise Franceze, duke e lene Senen pas kurrizit dhe do te dilni ne bulevardin Saint-Germain (ku ndodhet dhe historikja Kafe-Flora me kishen e Saint-Germain perballe). Nese donit te benit nje vizite vendosni Velib atje ku duhet (20 minuta) dhe vazhdoni viziten . Qe ketu pikenisja e kesaj Guide–Velib, qe filluam ne Montparnasse, eshte fare prane !!!

Vélib – Nje zgjidhje alternative turistike ? - 2

Velib … por sa kushton ?

Egzistojne tre formula te ndryshme : ditore , javore dhe vjetore. Kete te fundit nuk do ta marrim parasysh meqenese …turisti qe rri me shume se nje muaj quhet « student » ose « refugjat » (apo admirues i Frances ne kohezgjatje te papercaktuar) dhe mendoj se keto kategori nuk kane nevoje per keshilla turistike … te pakten, shpresoj !
Biletat Velib per nje dite (qe kushton 1€) dhe 7 dite (qe kushton 5€) ju jep te drejten ne nje numer te palimituar trajektoresh pergjate te gjithe diteve te abonuara, jo me te gjata se 30minuta
Nese do tju duhet te beni nje trajektore me te gjete se 30 minuta, vlefta suplementare debitohet (terhiqet) nga karta bankare, ne fund te validitetit te saj.

GARANCIJA ne kuadrin e nje abonimi me afat te shkurter perfshin nje « marreveshje » ku ju pranoni nje terheqje ne shifren 150€ nga llogarija juaj (por e pa terhequr) si garanci per biçikleten. Nese biçikleta nuk rikthehet, brenda 24 oreve, kjo shifer ju terhiqet automatikisht.

Tarifat :
Gjysem ore shtese (mbi 30minuteshin e pare) = 1€
Nje ore me shume (mbi 30 min) = 2€
Ne kufirin nje ore e gjysem mbi 30 minuteshin e akorduar falas = 4€ per ç’do gjysem ore shtese

Shembull:
Nje trajetore 25 minuta kushton 0€ (zero)
Nje trajektore 55 minuta kushton 1€
Nje trajektore 75minuta kushton 3€
Pastaj çdo gjysme ore shtese i shtoni 4€